Reeds geruime tijd ondervindt de wijnbouw de gevolgen van de klimaatveranderingen. In Bordeaux hebben de wijnboeren reeds tal van maatregelen genomen om het voortbestaan van hun wijngaarden veilig te stellen en ook in de toekomst evenwichtige, aromatische kwaliteitswijnen te kunnen aanbieden.

Klimaat is succesfactor
De kwaliteit van een wijn wordt in grote mate bepaald af van het klimaat en de omgeving.  De wijnbouwers ondervinden nu al de gevolgen van de klimaatverandering. De laattijdige vorst en de stijging van de gemiddelde temperatuur resulteren in een vintage-effect. Deze veranderingen hebben onvermijdelijk een impact op de wijngaard en de wijn. Door de kortere groeicyclus is de oogst in de afgelopen 30 jaar met 20 dagen vervroegd.  Bij de wijn stelt men een stijging van het alcoholgehalte vast, een vermindering van de acciditeit en een wijziging van de aroma’s.

Werkwijze aanpassen
De wijnboeren in Bordeaux passen hun werkwijze aan. Bij elk wijnjaar en elke aanplanting worden aanpassingsstrategieën toegepast zoals het uitstellen van de snoeidatum om zo de groeicyclus te vertragen en schade van late vorst te voorkomen.  Door de stam van de wijnstok te verhogen, verkleint het bladoppervlak en wordt de productie van suiker en dus van alcohol vermeden. Verder gaat men de druiven beschermen tegen de zon door zo weinig mogelijk bladeren te verwijderen.  Ook wordt de oogstdatum aangepast en wordt ’s nachts geoogst om de aroma’s van de druiven te beschermen.  Op langere termijn wil men laatrijpe druivenrassen verbouwen en onderstammen kiezen die beter bestand zijn tegen waterstress.  Ook de ligging van de percelen wordt herzien om gebruik te maken van frissere gronden.

Plantgoed aanpassen

In de wijnstreek van Bordeaux zijn zes blauwe druivenrassen (Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Merlot, Malbec, Carménère en Petit Verdot) en acht witte druivenrassen (Sémillon, Sauvignon Blanc, Sauvignon Gris, Muscadelle, Colombard, Ugni Blanc, Merlot Blanc en Mauzac) toegestaan volgens de lastenboeken van de AOC’s.

Het plantgoed kiezen en vernieuwen is een langetermijnverbintenis, aangezien een perceel direct voor tientallen jaren wordt beplant.  Het gebruik van bepaalde laatrijpe druivenrassen kan een voordeel zijn om de gevolgen van de klimaatverandering te verzachten. En dat verklaart meteen waarom de wijnbouwers weer oude druivenrassen van Bordeaux zoals de Petit Verdot aanplanten.  Naast de druivenrassen die toegestaan zijn volgens de lastenboeken van de AOC’s werden naar aanleiding van het wetenschappelijk programma Vitadapt enkele nieuwe druivensoorten voorgesteld, wat de wijnbouwers in Bordeaux extra aanpassingsmogelijkheden biedt. Het betreft vier blauwe druivenrassen: Arinarnoa, Castets, Marselan en Touriga Nacional en twee witte druivenrassen: Alvarinho en Liliorila.

Deze  goedgekeurde variëteiten hebben het voordeel dat ze langzamer rijpen, dat ze beter bestand zijn tegen waterstress, dat ze minder gevoelig zijn voor ziektes en dat hun smaakprofiel dicht aanleunt bij de huidige druivenrassen van Bordeaux.

Deze zes aanvullende druivensoorten voor de wijnstreek van Bordeaux zijn beperkt tot 5% van de beplante oppervlakte van de wijngaard en mogen niet meer dan 10% van de uiteindelijke blend van een wijn vertegenwoordigen. Conform de wetgeving zullen zij niet vermeld staan op de labels van Bordeaux. De wijnbouwers mogen dit experiment voeren gedurende een periode van tien jaar, die eenmaal hernieuwbaar is.

De introductie van de nieuwe variëteiten zal het profiel en de kwaliteit van de Bordeauxwijnen niet verstoren. Ze zullen daarentegen de frisheid, aciditeit en aroma’s van de wijn helpen behouden door de negatieve gevolgen van de klimaatopwarming te counteren. Het doel is om op die manier in te spelen op de klimaatverandering in plaats van ze gewoon te ondergaan.

CO2-voetafdruk verminderen

Om de gemiddelde temperatuurstijging te helpen beperken, verbindt de wijnsector in Bordeaux zich ertoe om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en de CO2-voetafdruk te verkleinen. Concrete voorbeelden van deze acties zijn het gewicht van de flessen verlagen, recycleren van het glas en de houten kisten vervangen door dozen.  De ecologische chais worden gemaakt van lokale materialen met een goede thermische inertie en een laag elektriciteitsverbruik,  de opvang van regenwater,  compostering van jonge wijntakken, acties rond afvalinzameling en -recyclage en carpooling tussen woon- en werkplaats.  De aanplanting van bomen die koolstof opslaan, hagen, bloemenweides en bodemvegetatie moeten leiden tot een neutrale koolstofbalans.
Daarnaast gebruikt de wijnsector van Bordeaux ook technologische innovaties. Zo recupereren bepaalde wijndomeinen de CO₂ uit de gistingen om deze om te zetten in kaliumbicarbonaat dat verder gebruikt wordt in levensmiddelen-, farmaceutische, cosmetica- en in de milieusector.

‘Bordeaux cultivons demain’

Dit engagement ten aanzien van het klimaat maakt integraal deel uit van het MVO-beleid (maatschappelijk verantwoord ondernemen) van de bedrijven in Bordeaux. Sinds dit jaar worden de wijnbouwbedrijven verder aangemoedigd via ‘Bordeaux Cultivons Demain’, een gezamenlijk initiatief voor de hele wijnsector in Bordeaux.Met inachtneming van de MVO-principes wil de wijnsector de duurzaamheid van de lokale economische structuur waarborgen en tegelijk tegemoetkomen aan de eisen van de consumenten maar ook zijn werknemers, leveranciers en partners op sociaal, maatschappelijk en ecologisch vlak.

Info: www.bordeaux.com