Riviercruises zijn een unieke manier om een regio te leren kennen. In Polen namen we het roer zelf in handen om de Vistula op te varen en kennis te maken met het boeiende landschap en de historische rijkdom van Pommeren.
Scheepswerven
Ons vaaravontuur begint in de yachthaven van Gdansk. Lukasz Krajewski, eigenaar van Vistula Cruises en pionier van houseboating in Polen geeft ons de nodige vaarinstructies maar hij blijft aan boord als gids want niemand kent de regio beter dan hij. Voor we vertrekken, toasten we met een glaasje ‘Krupnik Premium wodka’ op een goede vaart. Na zdravi! We varen de stad uit, richting haven waar grote vrachtschepen voor anker liggen. Onderweg passeren we de historische Leninwerf waar Lech Walesa in 1980 de vakbond Solidarnosc oprichtte.
Alleen op de rivier
We varen de Vistula op. Na de woelige Oostzeegolven in de monding van de Vistula, wordt de rivier rustig. We varen bijna alleen op de rivier, een groot verschil met het drukke Franse Canal du Midi. ‘Riviercruises zijn zeer gegeerd in Polen maar de vaarroutes zijn zo uitgebreid dat het zelfs in het hoogseizoen niet druk is’ zegt Lucasz. Tijdens onze tocht zien we enkele technologische hoogstandjes zoals de drijvende brug in Sobieszewo, het historisch sluizencomplex in Przegalina en het monumentale sluizensysteem in Glowa Gdanska.
 |
 |
Nederlandse invloed
Aan de draaibrug in Drewnica stappen we uit. We wandelen tot aan de vervallen windmolen, één van de oorspronkelijk 124 Nederlandse windmolens die in de Vistuladelta stonden. In de 12e eeuw had Gdansk handelscontacten met Nederland. In de voetsporen van de handelaars volgden de Mennonieten, doopsgezinden die omwille van hun geloofovertuiging uit Nederland vluchtten. De Poolse koning bood hen godsdienstvrijheid in ruil voor hun diensten bij het graven van sloten en kanalen en het bouwen van dijken. De Mennonieten voerden ook baggermolens, wilgen en Friese koeien in.
Duitse ridderorde
We zetten verder koers richting Malbork waar we onze honger stillen in de caféboot U Flisaka op de Nogatrivier. Vanop het terras kijken we naar het 21 ha grote roodbruine kasteel Mariënburg van de Duitse ridderorde aan de overkant. Na de 13-jarige oorlog werden de ridderbroeders in 1466 verdreven. In 1945 werd het complex vernield door het Rode Leger. Malbork werd volledig heropgebouwd en behoort nu tot het UNESCO Werelderfgoed omwille van zijn uniek architecturaal karakter. Het gehele complex is omgeven door een ingewikkeld systeem van verdedigingswerken.
 |
 |
Poolse gastvrijheid
Na een overnachting in de yachthaven van Osłonka varen we verder naar Rybina en Sztutowa vanwaar we naar Cyganek rijden. Daar woont Marek in een indrukwekkend houten mennonietenhuis met zuilenarcade naast een mennonietenkerkhof. Hij vergast ons op een glaasje Stobbe Machandel. Zoals de traditie het wil, hangt hij eerst een gedroogde pruim op een prikkertje in het glas en schenkt dan de jenever in. We moeten de Machandel in één teug opdrinken, dan de pruim eten en tenslotte het stokje breken.
 |
 |
|
 |
 |
Mennonietenmuseum
We eindigen onze verkenning in Nowy Dwór Gdański waar we het Zulawskimuseum bezoeken. We zien er hoe de Mennonieten leefden en hoe belangrijk ze waren voor de economische bloei van Pommeren. Het overgrote deel van de documenten is in het Nederlands waardoor we er langer blijven hangen dan voorzien. We komen er te weten dat Mennonieten geen alchohol drinken maar dat het toch de Nederlander Ambrosius Vermollen was die het bekende Danziger Goldwasser stookte en dat de familie Stobbe de jeneverlikeur Stobbe Machandel produceerde.