Na vier jaar behandeling zijn de acht buitenluiken van het Lam Gods en hun lijsten sinds 12 oktober opnieuw te bewonderen in de Sint-Baafskathedraal in Gent. De restauratie duurde langer dan voorzien en was ook veel duurder maar het resultaat is verbluffend en toont het meesterschap van de gebroeders Van Eyck.
De restauratie van Het Lam Gods gebeurde in drie fasen. In de eerste fase die in oktober 2012 startte, werden de buitenpanelen onder de loep genomen. In de loop van die werken ontdekten de restaurateurs dat de verflaag bedekt was met verschillende oude verflagen waardoor de uitzonderlijke picturale kwaliteit van de buitenpanelen sinds meer dan 400 jaar onzichtbaar was. Bijkomend onderzoek door de restaurateurs en de laboratoria van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK) en de universiteiten van Gent en Antwerpen wees uit dat deze overschilderingen, die zo’n 70% van het oppervlak bedekten, konden verwijderd worden zonder daarbij de originele verflaag te beschadigen. De vrijlegging vereiste een aanzienlijke meertijd en heel wat kunde en geduld om de overschilderingen centimeter per centimeter met scalpel onder een stereomicroscoop weg te halen. “Het resultaat is een ware revelatie. Vierhonderd jaar na datum kunnen we opnieuw kennis maken met de verbluffende techniek van de gebroeders Van Eyck. Het detailrealisme, de diepte en het reliëf zijn nog meer zichtbaar geworden” zei Christina Ceulemans, directeur ad interim van het KIK bij de voorstelling van de gerestaureerde buitenluiken.
©www.lukasweb.be – Art in Flanders vzw, foto Dominique Provost
2020 Van Eyck-jaar
Door de bijkomende behandelingen duurden de werken twee jaar langer dan voorzien. Ook het aanvankelijk budget van 1.350.000 euro werd opgetrokken naar 2.000.000 euro. Mocht bij de restauratie van de binnenpanelen blijken dat eveneens extra tijd en geld nodig is dan is Vlaams cultuurminister Sven Gatz bereid om een oplossing te zoeken. Het Lam Gods zou tegen 2020 volledig gerestaureerd moeten zijn want dan is immers het Van Eyck-jaar met een grote retrospectieve in het Museum voor Schone Kunsten in Gent. Naast de restauratie investeerde de Vlaamse overheid ook in een betere bewaarconditie. Er komt ook een gloednieuw bezoekerscentrum en men hoopt het aantal bezoeken te verdubbelen tot 400.000 per jaar.
De tentoonstelling restauratie/REVELATIE
Ter gelegenheid van de plaatsing van de gerestaureerde buitenluiken, loopt in het Provinciaal Cultuurcentrum Caermersklooster aan de Vrouwebroersstraat 6 te 9000 Gent de tentoonstelling restauratie/REVELATIE die de unieke behandeling in woord en beeld toelicht. Sluitstuk is een levensgrote projectie van de buitenluiken waarin vier jaar restauratie voorbijglijdt in enkele minuten. De begeleidende catalogus, met een prachtige selectie beeldmateriaal van voor, tijdens en na restauratie, is de eerste uitgave die de gerestaureerde panelen en lijsten in hun nieuwe gedaante toont. De tentoonstelling loopt nog tot 28 mei 2017.