Tot 26 september loopt in het Erfgoedcentrum te Oudenaarde-Ename de tentoonstelling ‘De klokken van abt De Loose. Beiaardcultuur in Ename, Oudenaarde en Vlaanderen’. Een opmerkelijke tentoonstelling rond de verdwenen beiaard van de Enaamse Sint-Salvatorabdij die dankzij virtuele technieken herleeft.
De tentoonstelling in het Erfgoedcentrum toont dat de Vlaamse beiaardcultuur wereldberoemd is en zelfs erkend werd door Unesco. Luc Rombouts, beiaardier van de Abdij van Park en KU Leuven die de tentoonstelling samenstelde, kon hiervoor nooit eerder getoonde topstukken naar Oudenaarde halen. Oudenaarde is trouwens de wieg van de beiaard want in 1510 werd in de stad al de eerste beiaard in gebruik genomen. In 1657 bestelde de vooruitstrevende abt De Loose bij Pieter Hemony een beiaard voor de abdij van Ename. Hemony die ook de maker was van de beiaard van het Gentse belfort met zijn beroemde Klokke Roeland wordt aanzien als de Stradivarius van die tijd.
Verdwenen klokken
De beiaard die bestond uit 40 klokken bevond zich tot de Franse Revolutie in de klokkentoren van de abdij waarvan vandaag enkel nog de fundamenten overblijven. Tijdens de Franse Revolutie confisceerden de Fransen alle kerkelijke goederen en dus ook de beiaardklokken van de Sint-Salvatorabdij. De klokken werden verkocht of hersmolten tot wapens. Het klavier van de Enaamse beiaard belandde in de koninklijke beiaardschool in Mechelen waar het nog steeds bewaard wordt. Na enig speurwerk vond men tien van de veertig klokken van de authentieke Hemony-beiaard terug in Franse kerken. Drie klokken bevinden zich in de dorpskerk van Saulchery (Aisne), twee in de dorpskerk van Toutainville (Eure), één in de kerk St-Joseph des Carmes in Parijs en één in de dorpskerken van Saint-Symphorien (Eure), Germiny-l’Eveque (Seine-et-Marne), Marais-Vernier (Eure) en Massy (Essonne). Hoewel sommigen de klokken graag zouden terughalen, zal het wellicht bij hopen blijven… Dankzij innovatieve technieken wordt de beiaard weer tot leven gewekt op de tentoonstelling. Bezoekers kunnen deze beiaard beluisteren en zelfs contactloos en dus volledig coronaproof bespelen, een wereldprimeur van het bedrijf Visual Dimension uit Ename.
Wereldwijd verspreid
De tentoonstelling geeft een overzicht van het ontstaan van de beiaardcultuur in onze streken en dit aan de hand van nooit eerder getoonde topstukken waaronder het vermoedelijk beiaardklavier van Ename, het versteekboek van de Gentse belfortbeiaard, een replica van de klok van Canino en verder unieke objecten, baanbrekende virtuele reconstructies en interactieve opstellingen. Daarnaast belicht de expo ook hoe de beiaardcultuur zich vanuit Oudenaarde over de hele wereld verspreidde. Vandaag staat de teller van het aantal beiaarden wereldwijd op ongeveer 650, verspreid over 30 landen en met een sterke concentratie in Nederland, België en Noord-Frankrijk.
Praktisch: de tentoonstelling ‘De klokken van abt De Loose, Beiaardcultuur in Ename, Oudenaarde en Vlaanderen’, een initiatief van pam Ename en samengesteld door beiaardier Luc Rombouts, loopt nog tot 26 september in de Erfgoedsite Ename, Lotharingenstraat 1. De toegang bedraagt 7 euro, reserveren is verplicht via www.oost-vlaanderen.be/expo-beiaard