Geen trein die meer tot de verbeelding spreekt dan de Orient-Exprress. Vereeuwigd door Agatha Christie en James Bond en transportmiddel van beroemdheden, koningen en presidenten blijft het voor velen toch een verre droom.  En toch… tot 17 april 2022 kan iedereen  in Train World in Schaarbeek de luxe opsnuiven van twee authentieke rijtuigen van de Orient-Express, de droom van  zijn geestelijke vader Georges Nagelmackers.

Amerikaans treincomfort
Het bezoek aan Train World begint in de oude lokettenzaal van het station.  Deze vleugel van het station dateert uit het begin van 1900 en roept meteen ook de magie op van de Oriënt-Express.  Zaal Pays de Waes op de eerste verdieping is voor de gelegenheid omgetoverd tot een curiositeitenkabinet dat de globale context van de Oriënt-Express beschrijft. Ingenieur en bezieler, Georges Nagelmackers – die als hologram-  gezeten achter zijn bureau, vertelt… Tijdens een reis door Amerika was de Luikse bankierszoon sterk onder de indruk van het comfort van de langeafstandstreinen dat hij iets gelijkaardigs naar Europa wilde brengen. In 1872 liet hij de eerste slaaprijtuigen bouwen die reden tussen Oostende en Berlijn. Kort daarop reden er ook slaaprijtuigen tussen Parijs en Keulen en tussen Parijs en Wenen. Op 4 december 1876 richtte hij de CIWL op die in 1883 de Oriënt Express tussen Parijs en Constantinopel (Istanbul) liet sporen.  De CIWL was niet enkel actief op het spoor, maar ook in het hotelwezen en dit door de nieuwe band met de Cook Maatschappij.

Individueel reiscomfort
Om spoorwegreizigers hetzelfde comfort te bieden als Amerikanen, bouwde Nagelmackers ‘opschikhokjes’ in comfortabele slaapwagens van internationale treinen. Om te voorkomen dat er nog moest gestopt worden in stations, voerde hij ook een restauratierijtuig toe aan de trein. Nog later werden de salonrijtuigen, de zgn. Pulmannrijtuigen, ingevoerd. Omdat de grote Amerikaanse slaapzalen niet aansloegen bij het verfijnde en aan traditie gebonden Europese publiek, bouwde Nagelmackers kleine, afzonderlijke compartimenten die overdag bestonden uit vier comfortabele zetels en ’s nachts omgebouwd konden worden tot twee ligplaatsen.  In de loop der jaren verhoogde het reiscomfort en de inrichting werd steeds luxueuzer.

De expo
Op een monumentale kaart dat de Oriënt-Express, één van de vele treinen was in het lijnennetwerk van de CIWL. Vanuit een Oriënt-Expresslijn in het begin worden na de Eerste Wereldoorlog de Simplon Oriënt-Express en daarna de Arlberg Oriënt-Express uitgezet.  Onderaan de tussenverdieping getuigen reclameaffiches van de artistieke rijkdom die de Compagnie aan de dag legde, terwijl de verschillende dienstregelingen het informatiearsenaal voorstellen. Op de spoorzolder krijgt de bezoeker een beeld van wat zich in de wasserijen en restaurants afspeelt om de trein in de aangedane steden te bevoorraden. Tevens zien we ook het luxueuze vaatwerk met bestek, kopjes, borden, kristallen glazen, zilveren bestek,…. dat door prestigieuze ondernemingen vervaardigd wordt.
In Hal 4 staan de droomrijtuigen.  In twee originele Oriënt-Express-rijtuigen kunnen bezoekers de sfeer van deze mythische trein opsnuiven.  Op de tafels in het salonrijtuig ligt nog een boek, een parelsnoer, staat nog een dobbelspel en een schrijfmachine waardoor het lijkt dat de gasten zo meteen terugkomen. In de restauratiewagen staan de tafels met luxueus bestek te wachten op de komende service.

Dat het rijke cliënteel ook na de treinrit die luxe verder zet, bewijzen de Louis Vuittonbagage, de fototoestellen, de toeristische documenten en de foto’s van de hotels van de Compagnie in Istanbul.

Het laatste deel van de tentoonstelling is gewijd aan enkele beroemde persoonlijkheden die de Oriënt-Express hebben genomen zoals Graham Greene, Agatha Christie, Josephine Baker, …  Filmaffiches tonen dat de mythe van deze iconische trein ook onderwerp is van films als Murder on the Oriënt-Express, From Russia with love, … De tentoonstelling eindigt met een filmpje dat de Oriënt-Express voorstelt tegen een achtergrond van literaire citaten.

Praktisch: De expo Oriënt-Express in Train Wordt, het museum van de NMBS aan de Prinses Elisabethplein 5 te Schaarbeek, maakt deel uit van Europalia Trains & Tracks en loopt tot  en met 17 april 2022. Info en tickets: trainworld.be

Coverfoto ©TrainWorld