Door ons bezoek aan ‘Recht door Zee’ in SteM Sint-Niklaas wilden we eigenlijk wat meer weten over Mercator die in 1512 in Rupelmonde geboren werd. Toerisme Waasland regelde een unieke tocht met een quattrocycle langs de Mercatorgerelateerde plaatsen. En onderweg telden we ook de zonnewijzers…
Na een lekkere lunch met zicht op de Schelde wachtten Toon van Waasland Intens Meemaken (WIM) en Barbiergids Dirk ons op voor een unieke tocht met een quattrocycle. Eigenlijk is een quattrocycle een vierpersoonsligfiets met trapondersteuning en voorzien van een vering. De stoelen zijn instelbaar en er zijn drie versnellingen per persoon. De quattrocycle biedt plaats aan vier volwassenen en twee kinderen. Naast de quattrocycle kan je bij de Barbiergidsen ook terecht voor een Pato 1, Pato 2 en tricycles.
Na een korte vlakke rit langs de wandeldijk ondervonden we dat er in Rupelmonde toch ook wat pittige hellingen zijn. Even een versnelling hoger inschakelen dan maar om onze voorliggers bij te houden. De eerste stopplaats was de Getijdenmolen in de Nederstraat die dateert uit 1517 en naast de enige nog werkende getijdenmolen in de Benelux ook de oudste van het Europese vasteland is. Eb en vloed dreven een groot waterrad aan zodat de vier zware molenstenen tarwe, graan en boomschors konden vermalen. In de middeleeuwen werd er scheepstol geïnd die de stadskas vulde. Dankzij het Sigmaplan en de bouw van de inwateringssluis stroomt er bij hoog tij weer water in de Vliet zodat de getijdenmolen sinds vorig jaar – zij het enkel om toeristische en erfgoedredenen- weer kan malen.
Er wachtte ons nog een pittig klimmetje om de Graventoren te bereiken. Deze toren is een restant van de waterburcht die de graven van Vlaanderen in de 12e eeuw lieten bouwen. De burcht deed ook dienst als gevangenis. Op verdenking van lutheranisme, werd Mercator in 1544 door de Inquisitie gearresteerd en met enkele Leuvense burgers opgesloten in de graventoren. Na 7 maanden werd hij vrij gelaten, maar zijn medegevangenen werden onthoofd, belandden op de brandstapel of werden levend begraven. Door de eeuwen heen werd de burcht meermaals verwoest en heropgebouwd. In 1678 werd het gebouw totaal vernield tijdens de oorlog met Frankrijk. In 1817 werd de oorspronkelijke torenvoet, een bakstenen jachtpaviljoen met uitkijktoren gebouwd. In 1955 opende in de toren een Schelde- en Mercatormuseum met prenten, kaarten en een 3D-reconstructie van de vroegere Gravenburcht. In de onderaardse gang kan je de gevangeniscel van Mercator bezoeken. Wie de moed heeft om de toren te beklimmen, geniet van een prachtig 360°-panorama. Voor de toren staat een standbeeld van Reinaart De Vos
De Rupelmondse kreek, een oase van rust
Langs het Mercatoreiland trappen we verder richting de Rupelmondse kreek. In deze groene oase kom je enkel fietsers en wandelaars tegen. Een rustgevende tocht. De Rupelmondse Kreek kwam tot stand na een dijkdoorbraak in 1715. De polders stroomden onder water en de bres in de dijk werd pas drie jaar later gedicht. Vandaag is de waterplas bijna 10 ha groot. Bij aanpassingswerken werden de oevers afgeschuind en gevrijwaard van menselijke bouwsels en exoten. De oeverzones zijn immers een belangrijk biotoop voor vis-en vogelsoorten. En ook de bever is er weer thuis. Tussen het groen ontwaar je het Karperhuisje dat als enige de aanpassingswerken overleefde en nu dienst doet als verblijfplaats voor de kerkuil en vleermuizen.
Zonnewijzerstad
We rijden terug naar het centrum van Rupelmonde waar naast de Onze-Lieve-Vrouwkerk het standbeeld staat van haar beroemdste inwoner. In 2012 werd in aanwezigheid van koning Filip en koningin Mathilde een nieuw standbeeld ingehuldigd op het Mercatorplein. Het werd een moderne versie van de jonge Mercator met een laptop in de hand. Mercator ontwierp niet enkel kaarten maar ook zonnewijzers. Op en rond de kerk en het Mercatorplein ontdek je al 6 zonnewijzers. In totaal bevinden zich 21 zonnewijzers in de stad, maar elk jaar komen er nieuwe zonnewijzers bij en verdwijnen er ook wel enkele. In 1994 kwam het Zonnewijzerpad tot stand waarlangs je de verschillende types zonnewijzers ontdekt.
Info: www.waasland.be; www.barbiergidsen.be; www.ontdekkruibeke.nu
Vraag ook het gratis Waasland magazine aan voor nóg meer ideeën voor een uitstap in het Waasland.