Ooit al geproefd van een cocktail met makreelextract, worst met paradijskorrels of pralines met brouwgruit? Deze hedendaagse creaties met middeleeuwse ingrediënten zijn het resultaat van opgravingen van UGent in de ruime Zwinregio.  Foodarcheoloog Jeroen van Vaerenbergh en gastronoom  Marcin Beaufort ontwikkelden samen met enthousiaste smaakmakers heel wat Zwinhavenlekkers dat bij een 30-tal handelaars langs de fietsroute van de Verdwenen Zwinhavens kan geproefd worden.  

Fietsroute
Vorig jaar werd de fietsroute langs de Verdwenen Zwinhavens van Sluis, Monnikerede, Hoeke, Damme en Brugge gelanceerd.  Op vijf plaatsen in de Zwinstreek, aan beide kanten van de landsgrens, konden fietsers op virtual reality-kijkers zien hoe die locaties er in de middeleeuwen uit zagen.  De nooit geziene beelden waren gebaseerd op innovatief archeologisch onderzoek van UGent.  De Verdwenen Zwinhavens fietsroute was een succes zodat het initiatief verlengd wordt tot 2023.

Innovatieve creaties
‘Uit de opgravingen en na het uitpluizen van oude toltarieven vond de vakgroep archeologie van UGent verrassende resultaten over de middeleeuwse ingrediënten, eetgewoonten en bereidingswijzen’ licht Foodarcheoloog Jeroen van Vaerenbergh toe.  Aan de hand van die gegevens reconstrueerde van Vaerenbergh wat er in de Zwinregio tijdens de middeleeuwen zoal gegeten werd. Westtoer ging op zoek naar lokale ondernemers die de oude ingrediënten wilden integreren in nieuwe producten. Een 30-tal ondernemers:  van slagers, chocolatiers en brouwers tot bakkers, ijsmakers en confituurmakers waren bereid om mee te werken.  Ook in Nederland werkten de ondernemers samen met gastronoom en culinair adviseur Marcin Beaufort.

Koken uit de beerput
Naast zaden van rogge en tarwe vonden de archeologen ook sporen van o.a. makreel, honing en venkel.  Via de Zwinhavens werden specerijen en tal van etenswaren ingevoerd. Het is een fabel dat specerijen benut werden om de bedorven smaak van vlees en vis te maskeren.  Specerijen etaleerden eerder de rijkdom van de gastheer en zorgden voor variatie en kleur op tafel.  Een voor ons onbekende smaakmaker is de paradijskorrel. Deze mysterieuze smaakmaker is afkomstig van de Westkust van Afrika en werd door de Zuiderse specerijenhandelaars naar de Zwinhavens gebracht.  Archeologen vonden paradijskorrels in de  beerput van het hertogelijk Prinsenhof van Brugge.  Het zaadje heeft een peperachtige smaak met een ondertoon van fruit en noten en werd zeer gegeerd in de haute cuisine van de middeleeuwen.  Een slager ging met de paradijskorrel aan de slag bij de bereiding van droge worsten. 

Hedendaagse creaties
Het was voor de Foodarcheoloog geenszins de bedoeling om de zware middeleeuwse gerechten in onze keuken te integreren.  Wel wilde hij samen met de 30 horeca-ondernemers experimenteren om nieuwe hedendaagse creaties te maken met de middeleeuwse ingrediënten.  Zo ontstond o.a. een experimentele cocktail met subtiel makreelextract, kruidige pralines met uniek verloren gewaand brouwgruit, een citroensorbet met paradijskorrel, roomijs met Syrisch rozenwater en granaatappel, gedesemd feestbrood met zuidvruchten, walnoot en lindehoning,…
Al deze middeleeuwse Zwinhavenlekkernijen kunnen bij de producenten langs de fietsroute van de Verdwenen Zwinhavens geproefd worden. Deze route leidt langs Knokke-Heist, Brugge en Damme en in Zeeuws-Vlaanderen langs Sluis, Retranchement, Oostburg, Cadzand-Bad en Groede.

Info over de fietsroute en de deelnemende smaakmakers: www.verdwenen-zwinhavens.be