Op 9 mei a.s. zou normaal gezien de 46e editie van de Kattenstoet door de straten van Ieper trekken. Wegens corona is de stoet echter uitgesteld en vervangen door een tentoonstelling over katten. ‘POES. Hoe de kat de mens vangt’ in het Yper Museum is de eerste tentoonstelling met kunstwerken en objecten over de relatie tussen kat en mens en de nieuwste wetenschappelijke inzichten.
Populair huisdier
‘POES. Hoe de kat de mens vangt’ gaat niet enkel en alleen over katten. De expo verdiept zich wel in de relatie tussen mensen en katten en hoe die in de loop der eeuwen in de verschillende culturen beleefd werd. Zo komt de bezoeker een aantal nieuwtjes te weten. Het is algemeen bekend dat de kat al in het oude Egypte gedomesticeerd werd, maar archeologische opgravingen in 2004 in Cyprus toonden aan dat katten er al zo’n 9500 jaar samen leefden met de mens. We weten allemaal dat de Perzische kat afkomstig is uit Perzië, maar het is vrijwel onbekend dat de kat haar huidige uiterlijk verkreeg aan het einde van de 19e eeuw in Engeland. De Egyptenaren aanbaden de kat terwijl de middeleeuwers de link maakten met hekserij en de kat verguisden en verketterden. Er was ook een tijd dat de kat als ongedierte beschouwd werd, maar nu als huisdier opgehemeld wordt.
Die weetjes en tal van andere kennis wordt in de expo getoond aan de hand van meer dan 200 kunstvoorwerpen uit binnen- en buitenland.
Topwerken
Het aantal kunstwerken met katten wordt schromelijk
onderschat. Kunstenaars proberen al eeuwenlang de ingewikkelde band tussen kat
en mens te vatten. Gekende namen zijn hierbij de Nederlandse Henriëtte
Ronner-Knip, de Franse Théophile Steinlen en de Britse Louis Wain. Een oproep
bij collega-musea in Vlaanderen en in de buurlanden kregen de organisatoren
interessante resultaten waardoor ze werken van grote meesters als Goya, David
Teniers de Oude, Raveel, Kiefer en Jan Fabre tonen. . Die kunst getuigt van een enorme
diversiteit in materiaal, stijl en tijdsgewricht. Al deze werken hebben als
belangrijk kenmerk dat de kat niet centraal staat maar wel de interactie van de
kat met de mens. Bij de samenstelling van de tentoonstelling maakte het Yper
Museum bewust geen onderscheid tussen wetenschappelijke objecten, historische
artefacten en (moderne) kunst. Alle types van objecten gaan met elkaar in
dialoog. Zo zien we ‘Katten in Zakken’ van Karel Dupon, twee keramieken
sculpturen van katten die in een zak lijken te zitten, naast middeleeuwse
tegeltjes die de vergelijking van de kat met de duivel voorstelt. Even verder hangt een monumentaal schilderij
van Jan Cossiers uit de 17e eeuw naast een al even monumentale
bictekening van Jan Fabre. Een echte blikvanger is de Orvillecopter van de
Nederlandse kunstenaar Bart Jansen. Toen zijn geliefde kater Orville aangereden
werd door een auto koos hij er voor om niet helemaal afscheid te nemen en hij
liet het dier door een taxidermist opzetten en hij bouwde Orville om tot een
quadcopter drone.
Bezoek op maat
‘POES, hoe de kat de mens vangt’ wordt gebracht in de typische Yper Museumstijl: toegankelijk en met een knipoog. Het verfrissende tentoonstellingsontwerp van Pièce Montée ondersteunt dit. Het aantal teksten is beperkt en de focus gaat naar de getoonde werken. Wie meer informatie wil, kan die vinden in de wandelgids of luisteren naar de audiogids waarin kattenkenner Chris Dusauchoit uitleg geeft bij enkele werken. Voor kinderen zijn er twee aangepaste parcours waarbij ze aangemoedigd worden om écht naar de kunst en de getoonde objecten te kijken. In de marge van de tentoonstelling is er nog een kleine expo ‘De Geknipte Kat’ die focust op het probleem van de zwerfkatten en het kattenwelzijn.
Boek
Bij de tentoonstelling hoort het boek POES met aanvullend en uniek beeldmateriaal. Ook in de bijzondere link tussen vrouwen en katten, de vaak schunnige dubbele bodems in kunstwerken en de tweeledige betekenis van het woord ‘(stoei)poes’ komen uitgebreid aan bod. In het boek staan gastbijdragen van Onno Blom, Jo Coucke, Marjan Doom en Delphine Lecompte. ‘POES’ is uitgegeven ism uitgeverij Hannibal Books en kost 29,95 euro.
Praktisch: ‘POES, hoe de kat de mens vangt’ loopt tot 16
januari 2022 in het Yper Museum -Lakenhallen aan de Grote Markt 34 te Ieper.
Info: www.ypermuseum.be/POES.
reservaties via www.ypermuseum.be/reservaties