Kunstverzamelaar en ondernemer Fernand Huts en zijn echtgenote openden in Antwerpen het Cobra-depot . Naast 270 schilderijen van o.a. Pierre Alechinsky, Karel Appel en Asger Jorn bevat de Cobra-collectie ook veel grafisch werk, sculpturen, tapijten en keramiek, Cobra-magazines en een uniek handschirft van Hugo Claus over Karel Appel. Vanaf 2 mei kan het publiek de collectie bezoeken, maar enkel met een gids en op afspraak.
Rebelse stroming
De Cobra-collectie is eigenlijk de favoriete verzameling van Karine Huts. Samen met haar man begon zij 30 jaar geleden met het verzamelen van Cobra-kunst. De naam CoBrA is een acroniem van de hoofdsteden waar de oprichtende leden de Deen Asger Jorn, de Belg Pierre Alechinsky en de Nederlanders Karel Appel en Corneille vandaan komen: Copenhague, Bruxelles en Amsterdam. De kunstenaars die zich vooral afzetten tegen de gevestigde waarden, maakten kleurrijke werken die aan kindertekeningen of volkskunst doen denken. Naast beeldende kunstenaars behoorden ook schrijvers en dichters zoals Hugo Claus en Lucebert tot die stroming. Na amper drie jaar viel de groep in 1951 uit elkaar. Maar de kunstenaars zijn blijven doorgaan op hun manier. Pittig detail: de voertaal van de drie stichtende Cobra-kunstenaars tijdens hun bijeenkomsten was Frans, maar enkel Alechinsky, geboren in Schaarbeek, sprak Frans.
Wat Karine Huts zo aantrekt in Cobra is dat die stijlrichting het experiment is van kleur en fantasie en een terugkeer naar de kinderlijke spontaniteit. ‘En daarenboven is het de enige Europese reactie op het Amerikaans abstract expressionisme met Pollock en Rothko’ voegt ze er aan toe. Op de vraag wat ze als gelukkige bezitster van dergelijke unieke collectie nog verlangt, antwoordde Karine Huts laconiek ‘Balle en Bille’, waarmee ze uiteraard de Cobra-kunstenaars Mogens Balle en Ejler Bille bedoelde.
Werk van Corneille: vleugelpiano en keramiek
Geen museum
‘Niets is zo triestig als kunst die niemand kan bewonderen’ zegt Karine Huts en dus besloot het echtpaar om ook dit deel van hun collectie toegankelijk te maken voor het publiek. Ons land had nog geen Cobra-museum zoals in Nederland en Denemarken. De collectie van Huts die een van de grootste is, kreeg echter geen museum. Het noordelijk deel van de stad Antwerpen staat in het ruimtelijk uitvoeringspan (RUP) ingekleurd als woonzone. Van de inplanting van een museum was er dus geen sprake. Daarom werd gekozen voor een disruptief museum in de vorm van een kunstdepot in zijn puurste vorm. De beschikbaarheid van twee panden met tussenliggend magazijn in de Duboisstraat en de Wagemaekerestraat, aansluitend bij de HeadquARTers van de Katoen Natie, bood een bijzondere opportuniteit om het project vorm te geven. Maar ook hier waren beperkingen want zowel het depot als het woonhuis moesten hun functie behouden.
De architecten De Vylder, Vinck en Tailleu behielden zoveel mogelijk de industriële bouwstijl van het depot en speelden er de industriële elementen sterk uit. In het magazijn hangen de meest typische werken van de kunstenaars van de kerngroep drie hoog aan de muren. De rest van de schilderijen van o.a. Corneille, Constant, Dotremont,… hangt in schuifrekken. Het grafisch werk, de Cobra-magazines en de unieke brief van Hugo Claus aan Karel Appel bevinden zich in uitschuifbare laden.
Het tweede pand is een woonhuis waarvan de stijl van de jaren 50 behouden bleef. Bezoekers komen er in intieme ruimtes zoals een bibliotheek, een muziekkamer waar jazz klinkt of een salon waar je op een vintage tv-toestel naar interviews met de kunstenaars kan kijken.
Het boek
Naar aanleiding van de opening van het Cobra-depot verscheen bij Hannibal Books ‘Cobra – een picturale en poëtische revolutie’, een schitterende introductie tot de Cobra-kunstbeweging. Dit prachtig geïllustreerde boek, met Thomas Soete als vormgever en onder de redactie van Paul Huvenne, toont met eenzelfde gevoel van artistieke blijheid en vrijheid de topstukken uit de Cobra-collectie van The Phoebus Foundation. De tekstbijdragen zijn van Johan Pas, Hilde de Bruijn, Laura Stamps, Piet Thomas, Piet Boyens, Naomi Meulemans en Paul Huvenne. Het voorwoord werd verzorgd door Karine Huts-Van den Heuvel. He boek is in HeadquARTers en online te verkrijgen.
Openbaar Kunstbezit Vlaanderen wijdt een themanummer aan het Cobra-depot. Dit themanummer neemt je mee op een ontdekkingstocht doorheen de Cobra-collectie van The Phoebus Foundation. Karine Huts vertelt enthousiast over haar eerste ontmoetingen met Cobra-kunst en hoe ze schoorvoetend begon met verzamelen. Het is een verhaal vol passie voor Cobra en de kunstenaars die ze koestert. Het themanummer beantwoordt ook de vraag: wat is Cobra om achtereenvolgens de verschillende kunstenaars te belichten.
Praktisch: het Cobra-depot is te bezoeken met gids en op afspraak. Aanmelden in HeadquARTers, Van Aerdtstraat 33, 2060 Antwerpen.
Info: www.headquarters-katoennatie.com; mail: info@headquarters-katoennatie.com
coverfoto: Karine Huts